Tháp dinh dưỡng cho người cao huyết áp – Tìm hiểu ngay!

Tháp dinh dưỡng cho người cao huyết áp phải bao gồm các thành phần dưỡng chất cần thiết cho người bệnh như thực phẩm giàu kali, magie, canxi… Bên cạnh đó, khẩu phần ăn hàng ngày phải đạt tiểu chuẩn cho một cơ thể khỏe mạnh.

Chế độ dinh dưỡng rất quan trọng cho người cao huyết áp. Để có một quá trình điều trị bệnh an toàn và điều hòa huyết áp ổn định đến cuối đời, người bệnh cần có một kế hoạch cân đối cho mỗi bữa ăn. Tháp dinh dưỡng cho người cao huyết áp chính là kế hoạch tốt nhất để thực hiện điều này.

Vai trò của dinh dưỡng trong điều trị cao huyết áp

Chế độ dinh dưỡng hằng ngày giúp hạn chế tăng huyết áp, duy trì được huyết áp mục tiêu và giúp làm ổn định huyết áp (huyết áp mục tiêu cần đạt là < 130/80 mmHg và người bệnh vẫn dung nạp được theo quy định của Hội Tim mạch Việt Nam).

Trước khi lập ra được tháp dinh dưỡng cho người cao huyết áp, chúng ta phải biết vai trò của dinh dưỡng đối với người bệnh là gì?

Đảm bảo đủ dinh dưỡng sẽ giảm tối đa các nguy cơ tim mạch như: nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não… tư bệnh cao huyết áp gây ra.

Chế độ ăn cung cấp đủ năng lượng, các vitamin và khoáng chất, ít natri, giàu kali, giàu chất xơ, giảm lượng acid béo bão hòa và tổng lượng chất béo. Khuyến khích áp dụng chế độ dinh dưỡng giúp kiểm soát tăng huyết áp là chế độ ăn khuyến khích nhiều rau xanh, quả chín, các sản phẩm sữa ít béo.

• Nhu cầu năng lượng: 30 – 35 Kcal/kg cân nặng/ngày.
• Protein: 15 - < 20% tổng năng lượng.
• Lipid: 20 – 25% tổng năng lượng.
• Trong đó thấp acid béo bão hòa, acid béo không no chiếm khoảng 7 -<15% tổng năng lượng.
• Chất béo khác chiếm < 1% tổng năng lượng.
• Nên cung cấp lượng EPA và DHA khoảng 250 – 500mg/ngày.
• Cholesterol < 200mg/ngày.
• Glucid: tỷ lệ phù hợp với tổng năng lượng.
• Lượng chất xơ cung cấp từ khẩu phần ăn khoảng 14g/1000kcal.
• Lượng natri:  1600 - < 2000mg/ngày.
• Cung cấp đủ vitamin và khoáng chất, đặc biệt là acid folic, vitamin B12, vitamin B6, vitamin D.

Tháp dinh dưỡng cho người cao huyết áp

Nguyên tắc chung để xây dựng tháp dinh dưỡng cho người cao huyết áp như sau:

• Hạn chế lượng muối ăn vào < 5g/ngày.
• Giảm cân, giảm năng lượng nếu có béo phì, thực đơn có năng lượng <35 kcal/kg/ngày.

Người thừa cân, béo phì có thể tính năng lượng theo mức chỉ số khối cơ thể (BMI):

• BMI từ 25 - 29,9 năng lượng ăn vào là 1.500 kcal/ngày
• BMI từ 30-34,9 năng lượng đưa vào là 1.200 kcal/ngày
• BMI từ 35 - 39,9 năng lượng ăn vào là 1.000 kcal/ngày
• BMI ≥ 40 thì năng lượng đưa vào là 800 kcal/ngày.

Những người bị cao huyết áp kèm theo béo phì hoặc rối loạn dung nạp đường (tiền đái tháo đường) đều cần giảm lượng calo nạp vào cơ thể bằng cách không nên ăn các loại thực phẩm chứa quá nhiều năng lượng.

Thực phẩm dễ gây béo phì, thừa mỡ trong cơ thể sẽ khiến lượng cholesterol máu tăng cao, tích tụ trong thành mạch gây nên xơ vữa động mạch. Thể trọng tăng lên cũng khiến huyết áp tăng, thể trọng càng tăng nhiều thì huyết áp càng cao. Vì vậy cần tiết chế ăn uống, duy trì thể trọng không nên để thừa cân.

Các loại thực phẩm người cao huyết áp nên và không nên lựa chọn

1. Thực phẩm nên

Khi tạo ra tháp dinh dưỡng cho người cao huyết áp, những loại thực phẩm sau nên được lựa chọn:

• Ngũ cốc nguyên hạt: 6–8 khẩu phần mỗi ngày

Ngũ cốc nguyên hạt bao gồm bánh mì hoặc ngũ cốc, gạo lứt, lúa mì bulgur hay còn gọi là tấm lúa mì, hạt diêm mạch và bột yến mạch.

• Rau xanh: 4–5 khẩu phần mỗi ngày

Chế độ ăn bao gồm tất cả các loại rau xanh.

• Trái cây: 4–5 khẩu phần mỗi ngày

Tương tự như rau xanh, bạn sẽ ăn rất nhiều trái cây nếu đang tuân theo chế độ ăn này. Một số loại trái cây bạn nên ăn thường xuyên có thể là:

• Táo
• Lê
• Đào
• Quả mọng như dâu tây, việt quất, mâm xôi…
• Các loại trái cây nhiệt đới, chẳng hạn như dứa (thơm) và xoài

• Các sản phẩm từ sữa: 2–3 khẩu phần mỗi ngày

Bạn cần lưu ý rằng các sản phẩm sữa trong chế độ ăn nên chứa ít chất béo, ví dụ như sữa tách kem, phô mai và sữa chua ít béo.

• Chất đạm (gà nạc, thịt và cá): tối đa 6 khẩu phần mỗi ngày

Bạn hãy chọn ăn thịt nạc hoặc cá. Đôi lúc, bạn có thể tự thưởng cho bản thân một khẩu phần thịt đỏ, ví dụ như thịt bò hoặc thịt cừu, nhưng chỉ được từ 1–2 lần mỗi tuần.

• Quả hạch, hạt và cây họ đậu: 4–5 khẩu phần mỗi tuần

Nhóm thực phẩm này sẽ bao gồm hạnh nhân, đậu phộng, hạt phỉ, hạt óc chó, hạt hướng dương và đậu Hà Lan.

• Chất béo và dầu: 2–3 khẩu phần mỗi ngày

Chế độ ăn này khuyến nghị sử dụng dầu thực vật thay vì dùng những loại dầu khác. Những loại dầu thực vật này bao gồm bơ thực vật và các loại dầu chiết xuất từ cải dầu, ngô, ô liu hoặc nghệ tây. Bạn cũng có thể sử dụng mayonnaise ít chất béo để trộn salad.

• Đồ ngọt (bánh kẹo và đường): tối đa 5 khẩu phần mỗi tuần

Để đảm bảo sức khỏe, đường cần được giữ ở mức tối thiểu trong chế độ ăn người cao huyết áp. Do đó, bạn nên hạn chế tiêu thụ những món đồ ngọt như bánh, kẹo, mứt…

3. Thực phẩm không nên

Ngoài những loại trên, các chú ý đặc biệt mà người bệnh cao huyết áp nên quan tâm như sau:

• Không nên ăn mặn, ăn các thức ăn có chứa hàm lượng muối cao
• Không nên ăn các loại thực phẩm chứa nhiều năng lượng
• Không nên ăn nhiều mỡ động vật
• hông nên ăn nội tạng động vật
• Không nên ăn các loại thức ăn nhanh, thức ăn được chế biến sẵn
• Mì ăn liền
• Không nên sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, cà phê

Tháp dinh dưỡng cho người cao huyết áp được đặt ra để đảm bảo khẩu phần ăn hàng ngày và đó cũng là lời nhắc nhở cho những người bệnh “thiếu kiên nhẫn” với phác đồ điều trị. Bất kì người bệnh nào cũng không chữa khỏi được cao huyết áp, chỉ có thể dựa vào ăn uống và tập luyện để khắc phục chỉ số huyết tăng giảm đột ngột mà thôi. Do vậy, người bệnh hãy tập thói quen thay đổi và tuân thủ nguyên tắc điều trị để có một cơ thể khỏe mạnh hơn.

>> Xem thêm: Khám phá 10 loại thực phẩm tốt cho người cao huyết áp